سامانه پدافند هوایی تور ام-2 گونه ای از پدافندهای ضدهوایی موشکی سام متحرک بوده و در واقع نوع ارتقا یافته تور ام-1 محسوب می‌شود. این سامانه توسط شرکت پرآوازه‌ی Almaz-Antey طراحی و ساخته شده است و در زمره بهترین سامانه‌های موشکی دفاع نقطه‌ای روسیه قرار دارد. سامانه برای نخستین بار در نمایشگاه سالانه مکس و در سال 2007 به نمایش عمومی گذاشته شد. این سامانه دارای یک رادار جست‌وجوی بهبودیافته و چهار کانال هدایتی است که هدایت همزمان چهار موشک به سمت هدف را میسر می‌سازد. این سامانه بر روی یک شاسی چرخدار نصب شده و قادر است در هر وضعیت آب‌وهوایی به عملیات بپردازد.

تور ام-2 قادر است با بازه‌ی وسیعی از اهداف همچون پهبادها، بالگردها، موشک‌ها کروز و هواپیماها درگیر شده و به رهگیری هواگردهای ارتفاع پست بپردازد و در محیط‌های آلوده به سیگنال‌های اخلال نیز به خوبی عمل کند.

خانواده سامانه‌های تور در حال حاضر در نیروهای نظامی کشورهای اوکراین، روسیه، چین، قبرس، مصر، یونان ایران و ونزوئلا به کار گرفته شده است. در این بین کشور بلاروس تنها کاربر خارجی تور ام-2 محسوب می‌شود. این کشور تا دسامبر 2013 سه سامانه تور ام-2 را از روسیه خریداری کرده است.

گونه‌ها

سامانه تور ام-2 در سه گونه طراحی و ساخته شده است. گونه‌ی تور ام-2 ای که گونه‌ی صادراتی بوده و بر روی شاسی شنی‌دار نصب شده است قابلیت‌های این سامانه در نمایشگاه مکس 2007 مسکو به نمایش عمومی گذاشته شد. همچنین در مکس 2011 این سامانه در حالی که به سسیتم پرتاب 9A331MK مجهز بود به نمایش گذاشته شد.

گونه‌ی دیگر این سامانه تور ام-2‌کا نام دارد که بر روی یک شاسی چرخدار 6در6 نصب شده است.

گونه‌ی سوم تور ام-2 کاام نام دارد و قابلیت نصب بر روی شاسی چرخدار یا شنی‌دار را داراست. این گونه قادر است همزمان با چهار هدف درگیر شود. در نمایشگاه مکس 2013 نوع سوار بر شاسی 6در6 TATA 2036C این سامانه به نمایش در آمد. این سامانه همچنین در نمایشگاه DEFEXPO هند و در سال 2014 به نمایش در آمد.

موشک ها

موشک مورد استفاده 9M330 نام دارد. این موشک 3.5 متری 167 کیلوگرم وزن دارد و دارای سر جنگی 15 کیلوگرمی است و می‌تواند تا 2.8 ماخ سرعت بگیرد. این موشک هدایت شونده بوده و دارای فیوز مجاورتی است و قادر است مانورهایی با شتاب 30 جی انجام دهد و با اهداف دارای سرعت 2 ماخ درگیر شود. پرتاب موشک به صورت سرد است که پس ایجاد فاصله کافی با پرتابگر راکت سوخت جامد به کمک سیستم مانور دینامیک گازی موشک را ه سمت هدف هدایت می‌کند. برد موشک حداکثر 12 کیلومتر و حداقل 100 تا 6000 متر است که با توجه به ارتفاع هدف متغیر است. احتمال اصابت موشک برای اهداف مختلف به شرح ذیل است:

هواپیما: 0.92-0.95

بالگرد: 0.80- 0.96

موشک‌ کروز: 0.60-0.90

تسلیحات پردقت هدایت‌شونده: 0.70-0.90

پهباد: 0.90

ویژگی‌های سامانه‌ی موشکی تور ام-2

سامانه‌ی تور ام-2 قادر است در 24 ساعت شبانه روز، در هر وضعیت آب و هوایی و در محیط‌های آلوده به سیگنال‌های اخلال به عملیات بپردازد. این سامانه مجهز به دو ماژول 9M334 است که هریک چهار موشک آماده شلیک را حمل می‌کنند. ماژول یادشده جهت حمل، نگهداری و شلیک موشک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

هر باتری پدافندی شامل یک خودروی فرماندهی، چهار خودرو درگیری9A331ME یا 9A331M، دو لودر 9T224، یک سیستم موشکی(؟) و یک خودروی تعمیرات 9B887M2E / 9B887M2K است.

خودرو فرماندهی

خودرو بارگذاری

عملکرد سامانه تور ام-2

خودروی درگیری سامانه سه خدمه شامل راننده را داراست و می‌تواند طی سه دقیقه از حالت معمولی به حالت درگیری تغییر وضعیت دهد. تور‌ام 2 قادر است 48 هدف را آشکار سازی کرده و همزمان تعداد ده هدف را رهگیری کند. اطلاعات یک واحد را می‌توان به کمک لینک داده با دیگر واحدها به اشتراک گذاشت. برد درگیری سامانه حداکثر 12 کیلومتر و در ارتفاع 10 الی 1000 متر است.

وزن خودرو یاد شده در صورت استفاده از شاسی شنی‌دار حداکثر 37 تن است و سرعت آن در جاده آسفالته حداکثر 65 کیلومتر در ساعت و در جاده ناهموار 35 کیلومتر در ساعت است.

در صورت استفاده از خودرو چرخدار وزن خودرو حداکثر 30 تن خواهد بود. بارگذاری موشک در این خودرو 18 دقیقه به طول می‌انجامد، حداکثر سرعت آن در جاده آسفالته 80 کیلومتر در ساعت و در جاده ناهموار 30 کیلومتر در ساعت است. این خودرو دارای برد حداکثری 500 کیلوکتری است.

نمایی از تور ام-2 ای و رادار اکتساب آن

رادار درگیری آرایه فازی غیرفعال سامانه

رهگیری الکترونوری در کنار رادار درگیری آرایه فازی غیرفعال سامانه را در برابر اخلال مقاوم می‌سازد.

در سامانه تور‌ ام-2 یک آنتن آرایه سطحی با آنتن رفلکتوری سهموی که سابقا در تور ام-1 بکار رفته بود تعویض شده است. این آنتن در رادار جست‌وجو بکار گرفته شده است.

رادار جست‌وجو مجهز آنتن آرایه سطحی. به موجبرهای نصب شده در پشت آنتن دقت کنید.